Mustafa Çulcu: "Tarihin en kötü yönetimi"
- Diğer Galerileri
- 25 Ocak 2019 Cuma, 02:14:07 Güncelleme: 07:55:05
SİZCE VAR SİSTEMİ ADALETİ GETİRDİ Mİ?
'VAR sistemi öncesinde iyi bir hazırlık dönemi geçirdik' dediler ama geçirmediler. Bir hakemin VAR sistemini iyi uygulayabilmesi için en az 100 saat eğitim görmesi lazım. Bunu şişirilmiş saatlerle yaptılar. Avrupa'da bu sisteme geçmeden önce 'Biz altyapıyı sağlıklı yaşayalım, sonra sisteme geçelim' dediler. Ama biz acele ettik... Avrupa'da sisteme saygı, son derece çağdaş bir teknoloji vardı, iki yıl gibi çok üst düzey bir eğitim döneminden geçti hakemler. Sahada kendi ülkelerinin bir numaraları olup da kıtalarının en iyileri olarak çağırıldılar.
HAKEMLER ART NİYETLİ Mİ, YETERSİZ Mİ?
Sistem şunu gerektiriyor, sahadaki hakem aynı zamanda VAR'ın da başına oturabilir. Ama VAR'ın başarılı olabilmesi için daha uzun süre eğitim alması lazım. Mesela Cüneyt Çakır, Dünya Kupası'nda sadece sahada düdük öttürdü. Eğitim ve donanımı layıkıyla yaparak videonun başına oturmazsınız, kaosun önüne geçemezsiniz. Hakemler art niyet değil ama yetersiz. Eğer 'hakemler arasında art niyetli olanlar var' diyorsanız, o hakemleri temizleyeceksiniz, görevine son vereceksiniz. Artık 'hakem de insandır, hata yapar' mantığı bitti.
MHK BAŞKANI YUSUF NAMOĞLU YETERLİ Mİ?
MHK Başkanlığı çok önemli bir görev. Burada oturan kişi bu konuda uzmanlaşmış, yılların deneyimi ve birikimine sahip olmuş, kendi güncellemiş, eskilerde kalmayıp, günümüz koşullarına adapte olmuş birisi olmalı. Bu kişilerin hal ve tavırları önemli, eğitimleri önemli. Öyle ki maç ataması, hakemlere saatlerce eğitim vermesinden daha önemlidir.
BARİZ HATALAR İÇİN NELER DÜŞÜNÜYORSUNUZ?
Maç öncesine hakemlere bakılır, hatalarına bakılır. Eğer bir hakem durumdan vazife çıkarıyorsa, bu en tehlikeli olanıdır. MHK de gerekli önlemi almıyor, onu irdeleyip neden bunu yaptığını sorgulamıyorsa, disipline etmek için yaptırım uygulamıyorsa, bundan sonra bu gidişatın önünü alamazlar. Makul hatalar kabul edilir, MHK de eder. Ama hakem maçın içinde manyeller yapıyorsa, bu hakemle yollar ayrılmalıdır. Bazı durumda eğitim zaiyatı vardır, bunlar da öyle görülmeli ve yollar ayrılmalıdır.
HALİL UMUT MELER, CÜNEYT ÇAKIR OLUR MU?
Halil Umut Meler'in maçın ilk 15 dakikasında yapılan faullerdeki tutarsızlığı, kafasının karışık olduğunun mesajını açıkça veriyordu. Sonrası da çorap söküğü gibi geldi. Yeterli bir hakemlik yapamadı. Umut vadeden bir hakem deniyor ama sahadaki yönetime baktığınızda ciddi sıkıntılar yaşadığını görüyorsunuz. Ne MHK'nin ne de futbolun oyun kurallarının gereğini uyguladılar. Kartlarını yanlış kullanıyor, faullere yanlış veriyor, tuhaf kararlar verdi. Halil Umut Meler maçı yönetmedi, idare etti. Meler'in ayaklarını yere sağlam basması lazım. Meler, saçma sapan bir maç yönetti. Böyle giderse Meler'den Çakır olmaz.
MHK NE YAPMAK İSTİYOR, AMAÇ NE?
Trabzon-Başakşehir maçının VAR hakemi Fırat Aydınus'un bu kadar eleştiri almasına rağmen, 24 saat sonra KasımpaşaÇ. Rize karşılaşmasında VAR'a oturmasının hesabını kim verecek? Aydınus çok mu başarılıydı da bu görev ona verildi. Peki ne oldu? VAR'ı allak bullak eden kararlar ortaya çıktı. Hangi akla hizmettir bu? Bu atamayı kim, nasıl yapar? Bunun hesabını kim verecek? Kurumsal bir yapı yok. İlkeli, prensipli kararlar veren yok; çalakalem gidiyor. Hatalardan ders çıkarılmıyor. O gün kim boşsa, o hakem oturuyor oraya. Ya da bu işin içinde bir politika var. Kurallar neye göre uygulanıyor? Takımlarda hata yapan oyuncu yedeğe çekiliyor. Peki, hata yapan hakem neden yedeğe çekilmiyor? Kurumlarla çatışmak, yöneticilik değildir. Doğru hamlelerle ve kurumsal çizgileri bozmadan yaşamak lazım.
VAR SİSTEMİ NASIL ADALET DAĞITACAK?
VAR sistemi adaletti ama halen adaleti sağlayamadılar. VAR'ın mantığı nedir; minimum mücadele, maksimum fayda. Hakemlere sesleniyorum. VAR varken bunun kıymetini bilin... Yükünüz yüzde 50-60 azaldı. Siz de artık saha içindeki 2-3 faulü ve taç kararını da doğru verin, gerisini zaten VAR sayesinde tekrar izleyip, hatalı karardan dönebiliyorsunuz. Peki MHK ne yapıyor? Kural hatası yapan hakeme maç veriyor. Kural hatası yapan hakeme maç verilir mi? Hakem maçı özleyecek, hakem maçı isteyecek.
KURUMLARA GÜVEN NASIL SAĞLANACAK?
Kurumlar, ilke ve prensiplere göre kurallarla yönetilir. Eğer kişiye göre kurullar seçilirse, o kurumdan başarı beklenmez. O kurumda sadece kaos olur, kargaşa olur. Son derece başarısızlar, günü kurtarıyorlar. Sadece MHK'nin değil, kapısındaki güvenlikten, en üstteki sorumlusuna kader herkes tepeden tırnağa yenilenmeli. Sistem çökmüştür, MHK yetersiz kalmıştır. Bu sistemin saygın hale getirilmesi gereklidir. Bu da MHK'nın işidir. Ama görünüyor ki, bu konuda etkili ve başarılı ve de kararlı değiller.
YUSUF NAMOĞLU'NUN 3. DÖNEMİ. BAŞARILI MI?
Böyle kararlar çıkarsa, hakemleri herkes tartışır. Herkese eşit davranacaksın. Önce adaleti sen yapacaksın, sonra adalet isteyeceksin. Kişiye göre karar olmaz. Bu kadar kalitesiz bir yönetim anlayışına tanık olmadım. Halil Umut Meler'i kaybettik bence. Ali Palabıyık'ı işaret ettiler, atama yanlışlıkları nedeniyle o da gelişemedi. Namoğlu her gelişince kendisine 10-12 hakem seçti. Bu 12 hakem, lig maçlarının % 85'ini yönetti. Bu isimler devamlı maç aldılar, diğer hakemler bekledi durdu. Peki başarı nerede?
HAKEMLERİN BİRBİRLERİ İLE İLİŞKİLERİ NASIL?
Hakemlerin aralarında husumet var. Cuma günü VAR'da, pazar günü sahada düdük çalıyor. 'Bana niye görev verdiler' diyen yok, 'niye vermediler' diyebilen de yok. Bu işin ciddi bir ekonomik getirisi var. Hakemler, hatalarına rağmen maç alıyorlar, çünkü önemsemiyorlar. Öncelik şu olmalı: Önce başarıya odaklanmalıyız, sonra gerisi kendiliğinden gelir. Teknoloji var, eğitim var, ekonomik destek olabildiğinin en fazlasıyla var. Daha ne olsun! Artık, 'Biz de insanız, hata yaparız' lüksü bitti. Hatasız maçlar yöneteceksiniz.
SEÇİM BİR MİLAT OLMALI
Size birkaç çarpıcı örnek vereyim. Halis Özkahya, 6 senedir F.Bahçe Stadı'nda düdük öttüremiyor. Cüneyt Çakır, 3 yıldan fazla bir süredir Trabzonspor'un içeride ya da dışarıdaki bir maçına verilmiyor. Dünya hakemini bir maça veremiyorsunuz. Bu bir sorun değil midir. Bu ayıp değil midir? Ben şimdi hakemi mi, sistemi mi yönetenleri mi eleştireceğim? Mayıs-Haziran ayları futbol için bir milat. Yapılanma, atılımlar, bu dönemde yapılmalı. Bugüne kadar yapılanlardan ders çıkarmamız lazım. Futbol yönetimini değiştirmemiz, doğru adımlar atmamız gerek. Özellikle de hakemlerin yönetiminde doğru adımlar atmamız şart. MHK tutturmuş sürekli Cüneyt Çakır'ın ismini verip duruyor. Çakır'ın şemsiyesinin altında gölgelenmekten vazgeçilsin artık. Hani ikinci Cüneyt Çakır? Meler'den yeni bir Çakır böyle giderse olmaz. Ama sahada melekesini kaybeden bir hakemi, VAR'ın başına da oturtamazsınız.
MHK BAŞKANI OLSANIZ MELER'İ TRABZON MAÇLARINA VERİR MİSİNİZ?
MHK başkanı olsam, ilk Beşiktaş- Trabzon maçından sonra Halil Umut Meler'e 'Evine gitme, Riva'ya gel birlikte maçı analiz edeceğiz' derdim. Eğitim böyle olur. Psikolog, mentör; hepsini yanıma alır maçı yeniden izletirim. Pozisyonları değerlendirirdim. Başı boş bırakmayacaksın. 80'li yıllardaki mantalite ile yürümez bu işler. MHK olarak hakemlerin kucağına oturursan, hakemler senle oynar. Meler'i Trabzon maçına asla atamazdım.
MHK'YE, HAKEMLERE GÜVEN KALMADI. BU İŞ NASIL ÇÖZÜLECEK?
Elbette hakemlere sahip çıkacağız. Şu anda hakemlerin içinde sıkıntı var. Aralarında rahatsızlıklar var. Birbirleriyle çatışan hakemler var. Bunları duyuyoruz. Herkes birbirini markaja almış durumda. Hakemlerin de MHK'ye güveni kalmadı. Hakem arakasında duran yöneticiye güven duymalı. Boş çuval, dik durmaz. Karanlık odada, siyah renkli kedi aranmaz. MHK hakemleri yönetemiyor, etkili olamıyor, motivasyonu yüksek hakemi sahada görevlendiremiyor. Son üç yıldır bu MHK'nin prensipleri kabul edilemez durumda. MHK de profesyonel olmalı. Futbol Federasyonu yönetim kurulunda mutlaka hakem kökenli, saygın, donanımlı bir kişinin olması lazım. Mayıs'taki seçimlerde bu yapılmalı.
FOTOMAÇ NEŞTERİ VURDU
FOTOMAÇ her şeyi inceleyip, en ince ayrıntısına kadar ortaya çıkardı. Ama MHK yanlış yapmaya devam ediyor. FOTOMAÇ eğer bu yayını yapmasaydı, Halil Umut Meler de Fırat Aydınus da bu hafta maç alırlardı! FOTOMAÇ hastalığın nerede olduğuna işaret ettiği için, bu isimlere korkudan maç veremediler. Neşteri vurdu FOTOMAÇ! Resmen bu yazılanlara bakarak hareket ediyorlar. Ama şuna inanın; baskılar azalırsa, bu isimleri haftaya maç bile verirler.